Kontrol vanası başka bir deyişle kontrol valfi, gaz veya sıvı gibi akışkanların akışını ve basıncını düzenleyen temel sıhhi tesisat cihazıdır. Akışın tamamen durdurulması veya serbest bırakılmasının yanı sıra, debiyi kontrol ederek istenilen miktarda akış sağlama imkanı sunar.